[Dịch] Đường Chuyên
Thấy Vân Diệp kiêu ngạo, Trình Giảo Kim lại không nổi giận, thuận tay lấy từ trong lòng ra một cái ngọc bội. Lục phỉ thúy? Vân Diệp nhìn một cái là nhận ra ngay, ở đời sau không có vài chục triệu thì đừng bao giờ hỏi tới giá, có kiềm nước miếng hỏi:
- Bá bá định tặng tiểu chất à?
Nói rồi muốn đưa tay ra lấy.
Lão Trình lại trở tay đút vào trong lòng:
- Muốn à? Thắng ba vị tán hoa thì là của ngươi.
Nói rồi vén lều đi ra.
Vân Diệp cuối cùng không cần phải quỳ nữa, vừa rồi ngồi quỳ chẳng khác gì lấy mạng của y, chân tê buốt, mông sưng đau như to lên gấp đôi. Cẩn thận duỗi chân ra, gắp một miếng thịt cho vào miệng, nhai thật khoai khoái, không ngờ là thịt trâu, chẳng phải ở triều Đường giết trâu là phạm pháp à? Sao cái lão già đó có thể thoải mái giết trâu? Nghĩ lại thì đại khái cũng không có kẻ nào mù mắt chạy tới đại doanh Tả Vũ vệ bắt nghi phạm giết trâu.
Ăn vài miếng thịt trâu, vài miếng thịt dê, nửa cái chân hươu, Vân Diệp cảm thấy cuộc sống thật tươi đẹp, cầm ấm trà rót nửa chén, trà triều Đường còn mài thành bột, vị nồng của cỏ xộc thẳng lên óc, cố nhịn mà uống xuống, coi như bổ xung vitamin. Lão Trình còn chưa trở lại, Trình Xử Mặc cũng chẳng thấy đâu, buồn chán, Vân Diệp gối đầu lên tay nằm ngủ.
Vân Diệp nằm thẳng cẳng trên thảm, tiếng gáy đứt đoạn, thi thoảng xen vào tiếng nghẹn ngào, chẳng biết mơ thấy gì mà mặt đầy nước mắt. Trình Xử Mặc nhẹ nhàng đi vào, thấy bộ dạng Vân Diệp như thế thì lắc đầu rồi lại khẽ khàng vén lều đi ra.
Bên ngoài lều có một vị văn sĩ trung niên, mặt ngạo mạn, ông ta vốn bất mãn với việc Trình Giảo Kim muốn mình tỷ thí với Vân Diệp, nghĩ mình nghiên cứu toán học gần 20 năm, hiện lại phải so tài với thằng nhãi miệng còn hôi sữa, nếu chẳng phải đại tướng quân hạ lệnh, ông ta đã phất tay áo bỏ đi. Không ngờ bản thân đã hạ mình tới chỉ điểm tên tiểu tử này, y lại ngáy khò khò, thật không biết điều.
Trình Xử Mặc thấy trung niên văn sĩ mặt mày tím tái thì lòng không vui, huynh đệ của ta vì toàn quân mà ngày đêm làm muối, hôm nay còn đi hơn 60 dặm đường, thằng nhóc mười bốn mười lắm tuổi ngủ có gì thất lễ? Thời gian qua huynh đệ của ta khổ thế nào, không thấy ngủ còn chảy nước mắt à? Ông trừ tính tính toán toán thì có bản lĩnh gì? Nghĩ tới đó sắc mặt càng khó coi.
- Giáo úy đại nhân, thằng nhãi này thật vô lễ, vờ ngủ để trốn tránh kiểm tra, tại hạ vốn có ý chỉ điểm, song gỗ mục không thể trạm khắc, tại hạ cáo lui.
Trung niên văn sĩ cũng mặc kệ khuôn mặt âm trầm của Trình Xử Mặc, chắp tay muốn lui:
Trình Xử Mặc vươn tay tóm lấy ống tay áo ông ta:
- Hoàng tiên sinh chớ nóng, đại tướng quân đã hạ lệnh thì ông cứ ở lại vẫn hơn.
- Thằng nhãi này vô lễ, tài đức ắt có hạn, thằng nhãi quê mùa mà cũng xứng nói tới toán học. Hoàng Chí Ân này thì phí bó tóc đi học tới nay, trải qua bao gập ghềnh mới được bái làm môn hạ Lưu lão quốc tử giám, nghiên cứu bảy năm, mới biết chút đường lối, cầu học không dễ, nể mặt đại tướng quân, Hoàng Chí Ân miễn cưỡng tới đây, không ngờ bị xỉ nhục thế này, Hoàng mỗ cáo từ.
Trình Xử Mặc lấy đại tướng quân ra cảnh cáo, Hoàng Chí Ân không áp được lửa giận nữa, phẩy tay bỏ đi, vừa mới quay người đã nghe thấy một giọng uể oải truyền tới:
- Học bảy năm không dễ, có biết giải cửu cung? Thừng đo giếng có biết? Cách tính câu cổ có hay? Thái Sơn cao bao nhiêu? Hoàng Hà có bao cát?
*** Câu cổ: Cách tính ba cạnh, kiểu định lý pitago.
Hoàng Chí Ân nhìn Vân Diệp đứng dựa ở cửa lều, run giọng nói:
- Hai bốn làm vai, sáu tám làm chân, trái bảy phải ba, từ chín tới một, là cách giải cửu cung. Giếng không biết sâu bao nhiêu, thừng không rõ dài thế nào, gấp ba vào giếng hơn bốn xích, gấp bốn vào giếng dư một xích, giếng sâu tám xích, thừng dài ba sáu xích. Thiên câu cổ nói: Câu ba cổ bốn huyền năm, tại hạ biết nhưng không tán đồng. Thái Sơn cao bao nhiêu? Hoàng Hà chứa bao cát, chỉ trời mới biết.
- Thiên hạ không gì không đo được, lấy bóng núi đo chiều cao, lấy đấu nước đo Hoàng Hà, tiên sinh không biết sao? Theo Vân Diệp biết cách tính câu cổ không dưới năm trăm loại, học được phải đem dùng, nếu không học làm cái gì?
- Làm sao ngươi biết? Trong quốc tử giám ta chỉ nghe ân sư nhắc tới, không ngờ ngươi lại biết rõ, đây là lý gì?
- Cao thủ toán học thiên hạ nhiều cỡ nào, vì sao ông chỉ biết quốc tử giám, cửu cung giải được, thập lục cung có giải được không? Tam thập lục cung có giải được không? Mấy đề bài thôi mà đám các ông coi như trâu báu, giữ rịt lấy không truyền ra ngoài, thật đáng cười, mấy cái đề đó chỉ là trò chơi của tại hạ khi còn nhỏ, đám ếch ngồi đáy giếng mà dám bình luận trời lớn nhỏ, thực đáng cười.
Hoàng Chí Ân cảm thấy lỗ tai bùng nhùng, lời Vân Diệp nói một số chỉ là truyền thuyết, có cái chưa từng nghe tháy? Ông ta là người nhà nghề, biết Vân Diệp không phải thuận miệng nói bừa, đừng nói bản thân, cho dù là ân sư ở đây, chỉ e không khá hơn là bao.
Vân Diệp tới trước mặt Hoàng Chí Ân, nhặt một cành cây, thuận tay vẽ trên mặt đất hình câu cổ viên phương đồ, câu cổ khếch phương đồ, sau đó ném cành cây đi, phủi bụi trên tay, thản nhiên nói:
- Hôm nay tại hạ vô lễ trước, câu cổ viên phương đồ của tiên triết Triệu Sảng, câu cổ khuếch phương đồ của gia sư, coi như để bồi tội.
Tâm thần Hoàng Chí Ân sớm không còn để ý tới sự vô lễ của Vân Diệp, bò ra đất miệng lẩm bẩm, tay vẽ vẽ, còn để ý gì nữa.
Trình Xử Mặc vỗ mạnh Vân Diệp một cái:
- Không thẹn là huynh đệ của ta, ta biết ngươi không thua toan đinh mà, quả nhiên là thế, trong quân không cho uống rượu, nếu không huynh đệ ta không say không thôi.
Vân Diệp xoa bả vai, mặt u oán, cha con nhà này kẻ đánh mông, kẻ đánh vai, căn bản không quan tâm người ta chịu không nổi. Vội vàng ngăn cản bản tay sắp vỗ xuống, vỗ nữa tan xương mất.
- Huynh đệ, tiểu đệ đi đường cả buổi sáng, toàn thân toàn mồ hôi, gặp lại Trình bá bá rất là vô lễ, để tiểu đệ tắm rửa thay y phục mới được.
Vân Diệp hiện cảm thấy mông đau như kim châm, Lão Trình đét đít đâu phải ai cũng chịu nổi.
Nhìn Vân Diệp xoa mông, mặt Trình Xử Mặc đầy đồng tình, có vẻ bản thân cũng ăn đòn không ít:
- Đi cùng, hiện giờ ta một ngày không tắm cảm thấy toàn thân khó chịu, quái thật, trước kia ở kinh thành mẹ ta lấy chổi lông gà ép ta tắm, hiện giờ không ai ép, ta không tắm không chịu được, đây là đạo lý gì? Chẳng lẽ ta thành con lừa, đánh không đi, kéo không lùi?
- Đây là vấn đề thói quen, một người mười lăm ngày có thể nuôi thành một loại thói quen, không tin ngươi kiếm một con lợn, trước khi cho ăn gõ máng, mười mấy ngày sau, dù ngươi không cho ăn, chỉ cần gõ máng là con lợn sẽ chạy tới.
- Thật là thần kỳ, ta gõ bát của ngươi, mười mấy ngày sau ngươi nghe tiếng gõ bát sẽ chạy tới chỗ ta?
Tên chết tiệt này, mình tốt bụng giảng dạy cho hắn kiến thức khoa học mà hắn lại chửi xéo mình là lợn, Vân Diệp muốn đá cho Trình Xử Mặc một phát, nhưng mà mông tên này ngồi ngựa nhiều, chai mông còn cứng hơn đá, đá hắn chẳng khác gì chịu tội, đành thôi vậy.
***
Toán học cổ của TQ thì mình chả hiểu, dịch có gì sai các bác bỏ qua cho nhé.
Câu cổ viên phương đồ của Triệu Sảng
câu cổ khuếch phương đồ